"Τι ειναι η Ριλα?"
Σωστα. Δεν ειναι αυτονοητο να ξερετε τι ειναι η Ριλα. Ενα βουνο ειναι!
"Και μας ζαλισεις τα κακαλα, επειδη πηρες τα βουνα ρε μαλακα" θα μου πειτε δικαιως. Οχι, δεν ειναι μονο βουνο, ειναι και το πιο γνωστο μοναστηρι της Βιλγαριας. Τωρα θα νομισετε οτι εχω αρχισει να τα χανω και να επισκεπτομαι μοναστηρια, με πουλμαν του ΚΑΠΗ, ταπερακια με κεφτεδακια και κασετες με τραγουδια των αδερφων Κατσαμπα. Δεν ειναι ετσι. Το μοναστηρι του Αγιου Ιωαννη της Ριλας – βοηθεια μας – η αλλιως Рилски манастир (Rilski manastir) ειναι ενα απο τα πιο γνωστα αξιοθεατα της Βιλγαριας (εκτος απο τις μιναρες-βιλγαρες) απο ιστορικης, πολιτιστικης και αρχιτεκτονικης αποψεως. Ανακηρυχθηκε εθνικο ιστορικο μνημειο το 1976 και μνημειο παγκοσμιας πολιτιστικης κληρονομιας απο την UNESCO. Ιδρυθηκε το 10ο αιωνα στην κοιλαδα της Ριλα, ενα τοπιο εντυπωσιακης ομορφιας απο τον ερημιτη Αγιο Ιωαννη της Ριλας. Χτιστηκε, επεκταθηκε και χρηματοδοτηθηκε απο ολους τους Βουλγαρους τσαρους και φυσικα απο τους Οθωμανους. Στη Βιλγαρια οι Τουρκοι εμειναν πολυ περισσοτερο απο οτι εμειναν στην Ελλαδα. Και η φυσικα η local εκκλησια τα ειχε τατσι-μητσι-κωτσι μαζι τους. Δεν αντισταθηκε σθεναρα οπως η δικη μας, η οποια βγηκε απο την Τουρκοκρατια παμφτωχη, αλλα με το κεφαλι ψηλα. Και για να επιζησει αναγκαστηκαν να την ταιζουν με φιλετα οι πτωχοι πλην τιμιοι βουλευτες της ΝΔ, οι οποιοι δε θα κατεβουν στις προσεχεις εκλογες για το καλο της παραταξης. Θα κατεβουν ομως σιγουρα στις επομενες για το καλο του τοπου.Για να προετοιμαστω λοιπον για το προσκυνημα, ξεκινησα μια βολτα στην εκκλησια του Νιεβσκι, πισω ακριβως απο τη βιλγαρικη Βουλη. Η Βιλγαρια ειναι ενα ακομη παραδειγμα προχωρημενου πολιτικου συστηματος, οπου την διακυβερνηση της χωρας εχουν αναλαβει πραγματικα δημοκρατικες δυναμεις. Ο νεος πρωθυπουργος Μποικο Μπορισωφ , πρωην δημαρχος της Σοφιας και πρωην σωματοφυλακας του τελευταιου κομμουνιστη δικτατορα, συγνωμη ηγετη, Τοντορ Ζιβκωφ, ειναι ισως ο μοναδικος πρωθυπουργος απο αυτους που γνωριζω που δε χρειαζεται σωματοφυλακες. Αν τον εβλεπα βραδυ απο μακρυα, θα αλλαζα δρομο αμεσως. Αν τον εβλεπα πρωι, ισως να αλλαζα δρομο πιο γρηγορα, γιατι θα τον εβλεπα καλυτερα.Παντως στο δρομο για την εκκλησια δεν τον πετυχα. Μεσα ειναι κατασκοτεινη, οπως ολες οι βιλγαρικες εκκλησιες. Οι φωτογραφιες απαγορευονται, οπως σε ολες τις βιλγαρικες εκκλησιες. Ενα τυπος με ειδε με την καμερα στο χερι, ετοιμο να βγαλω μερικες λαθραιες οπως παντα και με πλησιασε. Ετοιμος να αμυνθω και καλα δεν ειναι οπλισμενη η Canon κλπ. με εξεπληξε πασαροντας μου μια καμερα και ρωτωντας "Can you take photo?".
"Not forbidden?" απορησα.
"No! No problem!" μου ειπε και με κοιταξε με ενα βλεμμα σα να ηθελε να πει "What forbidden re malaka! Continue! I know Borisof! Play the game!" Και ολη η οικογενεια χαμογελασε με φοντο το ιερο τεμπλο. Αφου τους εβγαλα, αποθρασυνθηκα κι εγω και γαμηθηκα να βγαζω φωτος. Γρηγορα και με κατανυξη. Σεμνα και ταπεινα.
Μετα απο λιγο ξεκινησαμε για τη Ριλα. Το ταξιδακι το οργανωσε τελεια ο φιλος μου ο Βαγγελης, που ειναι αρχιδατο στελεχος σε αρχιδατη τραπεζα (ονοματα δε λεμε δια να μην εκτεθουμ ε). Οχι τι νομιζετε πως ειναι τα φιλαρακια μου? Δημοσιοι υπαλληλοι? Πλακα-πλακα, οι πιο πολλοι δημοσιοι ειναι... Βεβαια ο παραπανω Βαγγελης ειναι φιλαρακι απο τοτε που ηταν φτωχος φοιτητης και ταμιας στην τραπεζα, και σεμνος και ταπεινος ασυρματιστης σε γκαζαδικο ακομα πιο πριν. Αυτο το σημειωνω για να μη με κατηγορησετε για ελιτισμο επειδη ειμαι χλιδατος και gay.
Ο δρομος ηταν αδειος. Αυτος ειναι ο δρομος που οδηγει στο Solun, τη Σαλονικη του Καρρα, του Τερζη και του Ρεμου. Καποια στιγμη κοβεις αριστερα και μπαινεις στον επαρχιακο που χωνεται στην κοιλαδα των πλαγιων της Ριλας.
Η εισοδος στο μοναστηρι ειναι εντυπωσιακη. Η επιγραφη ειναι και στα ελληνικα. Για τους Βιλγαρους ειναι κατι σαν το Αγιον Ορος. Δεν ειναι τυχαιο οτι η συνεργασια μεταξυ του μοναστηριου και της Μονης Αγιου Παντελεημονα στο Αγιο Ορος κραταει απο το 1466.
Πιθανως κι εδω οι μοναχοι να κινουνται με ελικοπτερα και Porsche Cayenne. Που να παει το Hyundai τωρα σεμνα και ταπεινα πανω στα κατσαβραχα?
Η εκκλησια του μοναστηριου σε ολες τις στασεις. Μπρος, πισω, απ‘ το πλαι κλπ. (Πανω/κατω εχω πιο μετα με φωτος απο τον πυργο, οχι Ηλειας). Χτιστηκε μεταξυ 1834 και 1837.
Το πολυ εντυπωσιακο στο μοναστηρι ειναι οι τοιχογραφιες. Εξαιρετικα χριστιανικες, απεικονιζουν σκηνες αγαπης και αλληλεγγυης,
οπως Αγγελους να ξεκοιλιαζουν ανθρωπους (προφανως αμαρτωλους, δηλαδη τσιπροαλαβανους),
τερατα της κολασεως με σουβλερα δοντια και αηδιαστικες γλωσσες να καταβροχθιζουν αλλους αμαρτωλους, και δαιμονες να βασανιζουν/σοδομιζουν αλλους αμαρτωλους.#
Το μηνυμα ειναι, οτι οποιος λοιπον δε θελει να υποστει τα συγκεκριμενα, καλο θα ειναι να ριξει τον οβολον του στο παγκαρι. Οχι πως με αυτο θα τη γλυταρει, αλλα εχει κανει μια καλη αρχη...
Υπαρχει και ο κλασσικος διαχωρισμος(κατα τη Δευτερα Παρουσια) σε εκ δεξιων και εξ αριστερων του Πατρος. Αν το εχετε ξεχασει, οι καλοι πανε παντα δεξια. Η Δεξια του Κυριου που ελεγε γνωστος λαικοθρησκευτικος (και εξαιρετικα επικοινωνιακος) ηγετης, μελος της εθνικοσοσιαλιστικης διανοησης μιας φτωχης, πλην ομως τιμιας μεσογειακης χωρας. "Αυτοι οι τυποι που τους τραβαει ο δαιμονας ειναι Εβραιοι?" ρωτησα τον ξεναγο που ειχε οργανωσει ο Βαγγελης.
"Οχι, αλλα η ιστορια εχει ενδιαφερον" ειπε και εξηγησε οτι μια επιτροπη που εκανε ερανο για το φιλοπτωχον ταμειον και επισκεπτοταν πλουσιους Βουλγαρους της εποχης για να τους βοηθησει να σωσουν την ψυχη τους, εφαγε πορτα απο μερικους. Ο γνωστοτερος αγιογραφος της Βιλγαριας ο Zahari Zograf (πραγματικο ονομα απ‘ οτι ειπε, οχι παρατσουκλι) προκειμενου να τους τιμωρησει που ηταν παλιοπαιδα και φερθηκαν μπαμπεσικα στην εκκλησια, χρησιμοποιησε τα προσωπα τους για να ζωγραφισει αυτους που θα κατσουνε εξ αριστερων!!!
Ελα ρε πουστη! Κανει τετοια η Εκκλησια???
Ανεβηκαμε και στον Πυργο (οχι Ηλειας ειπαμε) που λεγεται Hrelyu (προς τιμην ενος τοπικου αρχοντα που προφανως τα ακουμπησε) για να απολαυσουμε τη θεα απο ψηλα. Μπροστα στον πυργο ενα μαγαζακι πουλαει διαφορα χρησιμα θρησκευτικα αντικειμενα made in China, οπως εικονες της Παναγιας, του Χριστουλη, της Elena Paparizova η Paparova (της Βιλγαρας σκυλοτραγουδιστριας που εμφανιστηκε ημιγυμνη στην τελευταια Eurovision για να δοξασει τα ιερα και τιμημενα χωματα της Βιλγαριας), προφυλακτικα με γευση λιβανου και δονητες με 3 ταχυτητες (συν οπισθεν) που πιτσιλανε αγιασμο. Στο πλαι του πυργου ειναι η εισοδος, που φυσικα δεν ειναι τζαμπα. Τι ειναι τζαμπα τη σημερον ημερα σε τελικη?
Στην επιστροφη σταματησαμε και στον “ξαδερφο“ του ξεναγου που διατηρει εστιατοριο στο ποταμι να φαμε.
"Εχει πολυ καλη trout εδω." μας ειπε.
"Πως τη λετε την trout στα βιλγαρικα?" τον ρωτησα. "Πρεπει να μοιαζει με τα ελληνικα."
"Πεστέρβα!"
"Α! Κι εμεις τη λεμε πεστροφα!"Οι τιμες ηταν φθηνες. 30 λεβα το κιλο. Περιπου 15€. Και ηταν το πιο ακριβο φαγητο στον καταλογο.
"Καταλαβες λοιπον οτι οι τιμες που πληρωνουμε στη Σοφια ειναι εξωφρενικες?" με ρωτησε ο Βαγγελης.
Και παλι ομως ειναι φθηνα. Στη Σοφια με 10€ τρως γαματα. Ειδικα αν συγκρινω με το Βουκουρεστι που τρως σκατα και πανακριβα!
Τα μοντελα παντως ηταν γαμαουα!
Και επιστροφη στη Σοφια. Αναμεσα στο Radisson και τη βιλγαρικη Βουλη στεκεται το αγαλμα του Tsar Osvoboditel (Τσαρος Ελευθερωτης) που ακομα δυσκολευομαι να προφερω... Ο Borisov δεν ηταν εκει κοντα...Να σημειωσω οτι η βραδυα εκλεισε στο κουτουκι του Βαγγελη, πινωντας μπυρες και απολαμβανοντας μαγικο ποδοσφαιρο. Μολδαβια – Ελλαδα: 1 – 0!
"Ποια Τσεχια? Ποια Γαλλια? Φερτε μας – φερτε μας τη Μολδαβια!"
Ολες οι φωτος εδω. http://picasaweb.google.de/nikoszardiniera/20090909Rila#
Μη σας αποθαρρυνουν τα γερμανογαλλικα του Luis de Funes. Απολαυστε!